یکی از موضوعاتی که به طور جدی در امر مدیریت بیمارستانی مورد توجه قرار دارد، موضوع بايگاني تصاویر پزشکی است. هرساله حجم بالایی از تصاویر اعم از MRI، سی تی اسکن و رادیوگرافی در بیمارستانها تهیه می شود که بايگاني، ذخیره‌سازی و بازیابی آن‌ها، علاوه بر زمان بر بودن، هزینة زیادی را به بیمارستانها تحمیل می کند.
مطابق مصوبات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، تصاویر پزشکی باید به مدت 10 سال در بیمارستانها نگهداری شوند. بیمارستانهایی که حجم فعالیت واحد رادیولوژی آن و تصاویری که سالانه در آن‌جا تهیه می شوند، قابل ملاحظه است، این امر مشکلات بسیاری از جنبة تأمين فضای کافی برای نگهداري تصاویر و هم‌چنين زمان بر بودن بازیابی یک تصویر از میان انبوه تصاویر بایگانی‌شده، ایجاد می کند. از سوي دیگر به دلیل وارداتی بودن فیلم های رادیولوژی، هزینة تحمیل‌شده به بیمارستان براي تهیة فیلم های آرشیو، لوازم جانبی مورد نیاز و هم‌چنين كاركنان فعال در این واحد بسیار زیاد است.وجود چنين مشكلاتي باعث شد تا بهره گیری از سیستم Pacs، به عنوان يك گزينه هوشمندانه در امر بايگاني تصاویر پزشکی، در دستور كار بیمارستانها قرار گيرد .
همانطور که مشاهده می کنیم کلمه PACS از سه کلمه اصلی زیر تشکیل یافته است :
Picture : بازبيني دقيق تصاوير بيماران جهت تشخيص، گزارش و مشاوره
Archiving : بايگاني تصاوير و گزارشها وکليه سوابق بيماران بر روی ديسکهای مغناطيسی و نوری
Communication : برقراری ارتباط تصويری از طريق شبکه های محلی يا اينترنت
به عبارتی دیگر سیستم Pacs، نرم افزاری برای بایگانی و بازیابی تصاویر پزشکی است که با اضافه کردن قابلیت‌ها و ابزارهای جانبی به آن، می تواند کاربردهای متنوعی داشته باشد. از جمله این قابلیت‌ها، مرتبط شدن آن با HIS بیمارستان و امکان مشاهدة تصاویر از تمام ایستگاههای پرستاری و هم‌چنين خارج از بیمارستان است.
PACS، شامل ایستگاههای پرداخت و نمایش تصویری متصل به ابزارهای بایگانی تصویر است که امکان انتقال تصویر دیجیتالی به هر یک از بخشهای شبکه بندی شده بیمارستان یا خارج بیمارستان از طریق شبکه منطقه گسترده (WAN) یا اینترنت، دسترسی مستقیم پزشک به تصاویر ذخیره شده و در نتیجه کاهش وابستگی پزشک به تکنسین؛ دسترسی همزمان جراحان، پزشکان مرجع و پرسنل بخش اورژانس به تصاویر و مشاوره متمرکز درباره مقایسه روشهای متعدد را فراهم می سازد. ذخیره تصویر دیجیتالی، می تواند به برطرف شدن مشکلات مرتبط با ذخیره فیلمها نظیر گم شدن فیلمها و برداشت مجدد، نیاز به نسخه برداری از فیلمها، حجم زیاد فیلم و هزینه بالای فیلم نیز کمک کند.
در اغلب موارد، PACS با سیستم اطلاعاتی بیمارستان (HIS) و سیستم اطلاعات رادیولوژی (RIS) در تماس است تا برقراری ارتباط بین تصاویر با اطلاعات جمعیت شناختی بیمار، درآمدها و مخارج وی و عملکردهای اجرایی / اداری و نیز با سیستم تله رادیولوژی جهت انتقال و دریافت تصاویر و اطلاعات بیمار از مناطق دور را تسهیل نماید. همکاری این سیستم ها می تواند ارتباطات بین بخشها را بهبود بخشد و در نهایت ، موجب بهبود کارآیی و کیفیت مراقبت از بیمار در بیمارستان شود.
امکانات بخش های مختلف سیستم
| سرور کوثر پکس Kowsar Pacs Server |
• پشتیبانی از تعداد نامحدود مودالیتی • بایگانی پردازش تصاویر ، فشرده سازی Loss Less و ذخیره سازی فایل‌های دایکام • کیفیت بالای تصاویر همراه با عملیات پردازش تصویر مناسب • ماژول امنیتی یکپارچه در ذخیره‌سازی و ارسال تصاویر دایکام • قابلیت اطمینان و دردسترس بودن بالای سرور کوثر پکس • پشتیبانی نامحدود از Viewerهای حرفه ای که کلیه پردازش تصاویر حرفه ای را ارائه می دهند • اتصال به سامانه HIS کوثر سلامت • ارائه وب سرویس ها جهت توسعه برنامه |
| پابلیشر کوثر پکس Kowsar Pacs Publisher |
• نصب به صورت نامحدود • جستجوی متنوع بیماران و رایت آن‌ها بر روی دیسک‌های نوری • تاریخ شمسی وپشتیبانی از روبات های رایتر |
| پرینتر کاغذی کوثر پکس Kowsar Pacs P-Print |
• درگاهی برای تبدیل پرینت‌های دایکام به پرینت کاغذی • دریافت تنظیمات صفحه‌بندی( Layout) و پردازش تصویر از مودالیتی • امکان افزودن تعداد نامحدود مودالیتی وپشتیبانی از کلیه‌ی مودالیتی‌ها |
| سامانه تحت وب کوثر پکس Kowsar Pacs Web Viewer |
• زیبا، ساده و کارآمد • امکان تعریف کاربران با سطوح دسترسی متفاوت • تعداد کاربران و Session های نامحدود • پشتیبانی از پروتکل امنیتی SSL • پخش متحرک تصاویر • درج گزارش، نظر و نتایج تشخیص پزشکان برای بیمار • امکان دانلود، ارسال و ایمیل فایل های دایکام و یا تصاویر • جستجوهای متنوع بر روی بیماران و بانک اطلاعاتی به همراه تاریخ شمسی • سازگاری کامل با بسیاری از مرورگرها در کلیه‌ی سیستم عامل های ویندوز (Internet Explorer, Mozilla Firefox, Apple Safari, Google Chrome, Opera) • دسترسی سریع در هر زمان و مکان به تصاویر و کاهش زمان تشخیص |